รัชกาลที่ 6
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ครองราชย์ พ.ศ. 2453 - 2468 (15 ปี)
ข้อมูลพื้นฐาน
พระนาม: พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระราชสมภพ: 1 มกราคม พ.ศ. 2423
ขึ้นครองราชย์: 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453
สวรรคต: 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468
ข้อมูลสำคัญ
พระมหากษัตริย์องค์ที่ 6 แห่งราชวงศ์จักรี
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นกษัตริย์องค์ที่ 6 แห่งราชวงศ์จักรี พระราชโอรสในรัชกาลที่ 5 และสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเป็นกษัตริย์นักปราชญ์ผู้ทรงพระปรีชาทางการศึกษา วรรณกรรม และการปกครอง ได้รับพระราชสมัญญานามว่า “สมเด็จพระมหาธีรราชเจ้า” หมายถึง “พระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นปราชญ์ยิ่งใหญ่”
พระบิดาแห่งลูกเสือไทย
พระองค์ทรงก่อตั้งกองลูกเสือแห่งชาติเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2454 เพื่อปลูกฝังความมีวินัย ความเสียสละ และความรักชาติในเยาวชน และยังทรงจัดตั้งกองเสือป่าเพื่อฝึกพลเรือนให้มีความพร้อมในการป้องกันประเทศ ถือเป็นกษัตริย์องค์แรกในเอเชียที่ริเริ่มกิจการลูกเสือในประเทศของตน
พระมหากษัตริย์นักวรรณกรรม
พระองค์ทรงมีพระอัจฉริยภาพด้านวรรณศิลป์ ทรงพระราชนิพนธ์บทละคร กวีนิพนธ์ และเรื่องราวมากมาย เช่น มัทนะพาธา, หัวใจนักรบ และ พระร่วง โดยใช้พระนามแฝงว่า “รามจิตติ” และ “อัศวพาหุ” จึงได้รับการยกย่องว่าเป็น “พระบิดาแห่งวรรณกรรมไทยสมัยใหม่”
ผู้วางรากฐานความเป็นไทยสมัยใหม่
พระองค์ทรงประกาศใช้คำว่า “ประเทศไทย” แทนคำว่า “สยาม” พร้อมส่งเสริมแนวคิด “ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์” เพื่อสร้างเอกลักษณ์ ความสามัคคี และความภาคภูมิใจในความเป็นไทยให้หยั่งรากลึกในสังคม
พระราชประวัติ
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระนามเดิมว่า “สมเด็จเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ” ทรงเป็นพระราชโอรสลำดับที่ 29 ในรัชกาลที่ 5 และเป็นพระราชโอรสองค์ที่ 2 ของสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ ทรงได้รับการศึกษาที่ประเทศอังกฤษ ณ โรงเรียนแฮร์โรว์ และมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด สาขาประวัติศาสตร์ กฎหมาย และการปกครอง เมื่อเสด็จนิวัตประเทศไทย ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระราชบิดาในหลายด้าน
ก่อนขึ้นครองราชย์
พระองค์ทรงมีความรู้รอบด้าน โดยเฉพาะด้านการบริหารประเทศและการทหาร ทรงมีความสามารถด้านศิลปะ วรรณกรรม และการละคร ทรงเขียนบทละครและกวีจำนวนมาก และทรงก่อตั้งโรงเรียนมหาดเล็กหลวง (ต่อมาคือโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย) เพื่ออบรมเยาวชนให้เป็นผู้นำที่มีคุณธรรม
การขึ้นครองราชย์
เมื่อรัชกาลที่ 5 สวรรคตในปี พ.ศ. 2453 พระองค์ได้เสด็จขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 6 ทรงดำเนินนโยบายเน้นความเป็นอันหนึ่งอันเดียวของชาติ และทรงยึดหลัก “ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์” เพื่อสร้างเอกลักษณ์และความสามัคคีของประชาชนชาวไทย
พระราชกรณียกิจสำคัญ
หลังจากขึ้นครองราชย์ในปี พ.ศ. 2453 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงประกอบพระราชกรณียกิจหลากหลายด้าน เพื่อพัฒนาประเทศให้เจริญทัดเทียมนานาอารยประเทศ ทั้งด้านการศึกษา เศรษฐกิจ การทหาร และสังคม
- ด้านการศึกษา:
• ทรงก่อตั้ง “จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย” มหาวิทยาลัยแห่งแรกของประเทศไทย
• ทรงตั้ง “โรงเรียนมหาดเล็กหลวง” เพื่ออบรมผู้นำเยาวชนในราชสำนัก - ด้านการทหาร:
• ทรงจัดตั้ง “กองเสือป่า” เพื่อฝึกประชาชนให้มีความพร้อมป้องกันประเทศ
• ทรงส่งกองทหารอาสาเข้าร่วมรบในสงครามโลกครั้งที่ 1 อยู่ฝ่ายสัมพันธมิตร ทำให้ประเทศไทยเป็นที่ยอมรับในระดับโลก - ด้านเศรษฐกิจและคมนาคม:
• ทรงก่อตั้ง “บริษัทปูนซิเมนต์ไทย” และ “กรมรถไฟหลวง”
• ทรงสร้างสะพานพระราม 6 เพื่อเชื่อมโยงเส้นทางการค้าระหว่างภาคกลางและภาคเหนือ - ด้านศาสนาและวัฒนธรรม:
• ทรงฟื้นฟูพระพุทธศาสนาและส่งเสริมให้ประชาชนดำรงชีวิตตามหลักศีลธรรม
• ทรงสนับสนุนศิลปะ การละคร และดนตรีไทยให้เจริญรุ่งเรือง